Alles over elektrode lassen

Blog, Lassen, Metaalbewerking, SEO

In de wereld van professioneel lassen is elektrode lassen een onmisbare techniek die vakmanschap, precisie en kracht samenbrengt. Deze veelzijdige methode, ook bekend als booglassen met beklede elektroden, speelt een belangrijke rol bij alles binnen de (metaal)industrie, van kleine reparaties tot het bouwen van grote constructies. Maar wat maakt elektrode lassen zo bijzonder? En hoe past het binnen de dagelijkse praktijk van de professionele lasser? In deze blog duiken we diep in de techniek achter elektrode lassen, de toepassingen, de benodigde gereedschappen en materialen, en de unieke voordelen die het biedt!

Elektrode lasapparaat Paton

Inhoudsopgave

1. Hoe werkt elektrode lassen

Elektrode lassen, ook bekend als MMA (Manual Metal Arc) lassen of booglassen met beklede elektroden (BMBE), is een veelvoorkomende lastechniek die vrijwel altijd onderdeel is van de gereedschapskist van elke professionele lasser. Deze methode kenmerkt zich door het gebruik van een afsmeltende elektrode om een elektrische boog te creëren tussen de elektrode en het werkstuk. Het ‘strijken’ van de elektrode tegen het materiaal – vergelijkbaar met het aansteken van een lucifer – geeft goed weer hoe dit proces eruit ziet.

De kern van de elektrode bestaat uit een metalen kerndraad omgeven door een bekleding (of mantel). Deze kerndraad fungeert als lastoevoegmateriaal, terwijl de gassen die vrijkomen uit de verhitte bekleding de boog in stand houden. Een van de unieke voordelen van deze techniek is dat er geen apart beschermgas nodig is. Naarmate de elektrode smelt, beschermt een laag slak het gestolde lasmateriaal. Deze slak wordt na afkoeling verwijderd met een bikhamer, een belangrijke stap in het proces.

2. Wanneer gebruik je elektrode lassen?

Elektrode lassen is bijzonder geschikt voor korte lasverbindingen. De techniek vindt zijn toepassing vooral in situaties waar de flexibiliteit van de lasser vereist is, zoals bij reparaties op moeilijk bereikbare plaatsen of in het veld waar mobiliteit een must is. Dit komt doordat de elektroden afsmelten en vervangen moeten worden, wat bij langere lasnaden het proces kan vertragen. Bovendien kost het wegbikken van de slak na het lassen extra tijd.

Desondanks is elektrode lassen enorm veelzijdig en in alle posities uit te voeren, waardoor het ideaal is voor projecten zoals pijpleidingreparaties of constructies op locatie. Het feit dat elektrode lasapparaten ontworpen zijn voor mobiel gebruik, maakt ze uitermate geschikt voor zowel binnen- als buitentoepassingen, en biedt een aanzienlijke mate van flexibiliteit voor de professionele lasser.

3. Lasposities bij elektrode lassen

Lassen met elektrode staat dus bekend om zijn flexibiliteit. Deze flexibiliteit kenmerkt zich door de vele verschillende houdingen die voorkomen bij elektrode lassen. Belangrijke lasposities bij elektrode lassen zijn o.a.:

  • Plat (PA of 1G): De meest basale en eenvoudige laspositie waarbij de lasnaad horizontaal ligt en de lasser bovenop de naad last. Dit is ideaal voor beginners.
  • Horizontaal (PB of 2G): Bij deze positie ligt de lasnaad verticaal en beweegt de lasser horizontaal. Het vereist meer vaardigheid om de zwaartekracht te beheersen die de las kan beïnvloeden.
  • Verticaal (PC of 3G): De lasnaad loopt verticaal en de lasser last van beneden naar boven of van boven naar beneden. Deze positie vraagt om een goede controle over de boogsnelheid en elektrodehoek.
  • Boven het hoofd (PD of 4G): Deze technisch uitdagende positie vindt plaats boven het hoofd van de lasser. Het vereist uitstekende vaardigheid en precisie omdat de zwaartekracht continu de laspool beïnvloedt.

4. Wat heb je nodig voor elektrode lassen?

Voor elektrode lassen heb je een reeks specifieke gereedschappen en materialen nodig. Het hart van de uitrusting is een betrouwbaar lasapparaat dat een constante stroom levert, belangrijk voor het handhaven van een stabiele boog. De keuze van beklede elektroden, die in verschillende diameters verkrijgbaar zijn, hangt af van het specifieke werkstuk en de gewenste lasverbinding. De diameter van de elektrode moet compatibel zijn met het vermogen van het lasapparaat, dat typisch geschikt is voor elektroden van 2 tot 4 millimeter.

5. Verschillende elektrode voor elektrode lassen

De elektroden zelf zijn onderverdeeld in drie hoofdgroepen op basis van hun bekleding: rutiel, basisch, en cellulose. Elk van deze typen heeft unieke eigenschappen die ze geschikt maken voor specifieke lasomstandigheden en materialen:

1. Rutielelektroden

Ideaal voor dunne platen, algemene fabricage en reparatiewerkzaamheden, waarbij een mooie afwerking belangrijk is.
Eigenschappen: Rutielelektroden zijn populair vanwege hun gebruiksgemak. Ze bevatten een bekleding rijk aan titaniumoxide, wat resulteert in een stabiele boog en weinig spatten. Dit maakt ze ideaal voor beginners. Enkele voordelen van deze elektroden zijn:

  • Een gladde lasafwerking: Rutielelektroden bieden een zeer schone en gladde las, wat minder nabewerking vereist.
  • Makkelijke boogontsteking en stabiele boog: De elektrode kan gemakkelijk opnieuw ontstoken worden, wat het lassen vergemakkelijkt.
  • Veelzijdigheid: Geschikt voor verschillende lasposities, waaronder verticaal en boven het hoofd.

2. Basischelektroden

Deze worden vaak gebruikt voor het lassen van hoogwaardige en laaggelegeerde staalsoorten. Ze zijn vooral belangrijk in de constructie van drukvaten, offshore-constructies en in de zware machinebouw.
Eigenschappen: Basischelektroden hebben een bekleding samengesteld uit calcium- en magnesiumcarbonaat en bieden superieure mechanische eigenschappen en zijn beter bij hogere temperaturen. Enkele voordelen van deze elektroden zijn:

  • Hoogwaardige lasverbindingen: Ze zijn zeer geschikt voor kritieke toepassingen waarbij de mechanische eigenschappen van het lasmetaal belangrijk zijn.
  • Zuiverheid van de las: Ze verminderen de opname van waterstof in de las, wat helpt om waterstofgeïnduceerde scheuren te voorkomen.

3. Cellulose-elektroden

Vooral gebruikt voor pijplassen, zowel in de werkplaats als in het veld, en is ideaal voor het lassen van koolstofrijke en bepaalde laaggelegeerde stalen.
Eigenschappen: Cellulose-elektroden bevatten een hoog percentage organisch materiaal, dat een diepe penetratie mogelijk maakt door een krachtige en geconcentreerde boog te vormen. Enkele voordelen van deze elektroden zijn:

  • Diepe penetratie: Zeer effectief voor het lassen van pijpen en andere toepassingen waarbij een diepe penetratie nodig is om sterke lasverbindingen te maken.
  • Snel lasproces: De boog is krachtig en snel, wat bijdraagt aan een hogere productiviteit.

Verschillende elektrode op een rijtje:

Type elektrode Eigenschappen Voordelen Toepassingen
Rutielelektroden Bekleding rijk aan titaniumoxide, gemakkelijke boogontsteking, weinig spatten. Gladde lasafwerking, makkelijke boogontsteking en stabiele boog, veelzijdig in gebruik. Ideaal voor dunne platen, algemene fabricage en reparatiewerkzaamheden.
Basischelektroden Bekleding van calcium- en magnesiumcarbonaat, superieure mechanische eigenschappen, beter bij hogere temperaturen. Hoogwaardige lasverbindingen, zuiverheid van de las, vermindert waterstofopname. Gebruikt voor hoogwaardige en laaggelegeerde staalsoorten, drukvaten, offshore-constructies, zware machinebouw.
Cellulose-elektroden Hoog percentage organisch materiaal, vormt een krachtige en geconcentreerde boog. Diepe penetratie, snel lasproces, bevordert hoge productiviteit. Vooral gebruikt voor pijplassen, geschikt voor koolstofrijke en sommige laaggelegeerde stalen.

6. Elektrode lassen in de praktijk

Elektrode lassen is een techniek die breed wordt toegepast in de professionele wereld, variërend van snelle reparaties tot omvangrijke constructiewerken. Deze veelzijdigheid maakt het een favoriete keuze voor zzp’ers en professionals die vaak onderweg zijn of op locatie werken. Dankzij de compactheid en het lichte gewicht van het lasapparaat is het gemakkelijk te vervoeren, waardoor het een ideale optie is voor klussen buiten de werkplaats. Dit, gecombineerd met de mogelijkheid om zonder beschermgas te werken, maakt elektrode lassen bijzonder geschikt voor buitengebruik, zelfs onder minder ideale weersomstandigheden.

Voor de professional betekent dit een hoge mate van flexibiliteit en onafhankelijkheid. Of het nu gaat om het herstellen van een landbouwvoertuig in het veld of het uitvoeren van constructiewerkzaamheden op een afgelegen bouwplaats, elektrode lassen biedt de mogelijkheid om kwalitatief hoogwaardig werk te leveren zonder de beperkingen van een traditionele werkplaats.

7. Belangrijke technieken tijdens elektrode lassen

Een lasapparaat werkt net zo goed als zijn gebruiker. Hoe zorg je er voor dat je het maximale uit je apparaat haalt? Hier benoemen we drie technieken die je kunnen ondersteunen bij elektrode lassen:

1. Boogontsteking en -stabiliteit

De vaardigheid om de lasboog betrouwbaar te ontsteken en te onderhouden zonder onderbreking. Dit vereist oefening in het strijken of tikken met de elektrode.

Voorbeeld: Bij het fabriceren van een belangrijk onderdeel voor een zware machine, zoals een as of een tandwiel, begint alles met een betrouwbare boogontsteking. Je gebruikt de tikmethode, waarbij de elektrode kort tegen het werkstuk wordt getikt om de boog te starten zonder het materiaal te veel te beschadigen. Een stabiele boog is belangrijk om te zorgen voor een diepe penetratie en een sterke verbinding, vooral bij dikke, robuuste materialen die in machines worden gebruikt.

2. Elektrodemanipulatie

De methode van het bewegen van de elektrode tijdens het lassen. Dit kan variëren van cirkelvormige bewegingen tot een ‘zigzag’ of ‘stapelen’ techniek om een uniforme en consistente lasnaad te produceren.

Voorbeeld: Stel dat je bezig bent met het lassen van een reeks aansluitingen op een stalen frame dat deel uitmaakt van een landbouwmachine. Hier kun je de ‘stapel’-techniek toepassen, waarbij je de elektrode in overlappende lagen beweegt om een sterke, duurzame las te creëren die de zware belastingen kan weerstaan waaraan de machine zal worden blootgesteld. Deze methode zorgt voor een consistente, uniforme lasnaad die essentieel is voor de structurele integriteit van de machine.

3. Warmtebeheersing

De controle over de warmte-input om vervorming of overmatige penetratie te voorkomen, wat nodig is voor het behouden van de integriteit van het werkstuk.

Voorbeeld: Het lassen van een dunne, metalen behuizing voor een motor vereist nauwkeurige warmtebeheersing om vervorming te voorkomen. Hier pas je pulserend lassen toe, waarbij de warmte-intensiteit periodiek wordt verhoogd en verlaagd. Dit helpt om het metaal tussen de laspunten koeler te houden, waardoor het geheel vlak en recht blijft zonder dat er hittevervorming optreedt.

8. Veiligheidsmaatregelen en bijpassende toebehoren

Bij BJC Tools nemen we de veiligheid van onze klanten uiterst serieus, vooral als het gaat om de risico’s van elektrode lassen. Hieronder vind je de nodige veiligheidsmaatregelen en aanbevolen persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) die onmisbaar zijn om jezelf te beschermen tijdens het lasproces. Zorg ervoor dat je deze richtlijnen volgt voor een veilige en efficiënte werkervaring:

  • Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM): Dragen van beschermende kleding zoals een lashelm, lasschort, handschoenen, veiligheidsbril, en stevige werkschoenen.
  • Ventilatie: Zorgen voor voldoende ventilatie in de werkruimte om de ophoping van gevaarlijke dampen te voorkomen.
  • Veilige werkpraktijken: Regelmatig controleren van apparatuur op beschadigingen, correcte installatie en instellingen van de lasapparatuur, en het volgen van juiste procedures voor het hanteren van hete materialen en elektroden.

9. Welke materialen kun je met elektrode lassen?

Met elektrode lassen kun je bijna elk metaal verbinden, behalve aluminium. De sleutel tot succes ligt in de keuze van de juiste elektrode, die afhangt van het materiaal en de specifieke eisen van de lasverbinding. Gietijzer, roestvrij staal (rvs), en zelfs de verbinding tussen twee verschillende materialen zijn mogelijk, mits de juiste elektrode wordt gebruikt.

Elk type bekleding van de elektrode, of het nu rutiel, basisch of cellulose is, heeft zijn specifieke eigenschappen die het geschikt maken voor bepaalde toepassingen. Het is echter erg belangrijk dat de elektroden droog en onbeschadigd zijn voor het lassen, omdat vocht en schade de kwaliteit van de las erg kunnen beïnvloeden. Om deze reden worden elektroden vaak in vacuüm verpakkingen verkocht en dienen ze na opening in een droge ruimte bewaard te worden. Dit zorgt voor optimale prestaties en betrouwbaarheid bij elke las.

10. Probleemoplossingen voor elektrode lassen

In elektrode lassen kunnen zich diverse lasdefecten voordoen die de kwaliteit en duurzaamheid van het werk kunnen ondermijnen. Hieronder bespreken we enkele veelvoorkomende lasdefecten en bieden we praktische oplossingen om deze effectief aan te pakken. Door deze richtlijnen te volgen, zorg je voor sterke en betrouwbare lasverbindingen.

  • Porositeit: Dit zijn kleine gaatjes in de lasnaad, meestal veroorzaakt door verontreinigingen in de lucht of het materiaal. Om porositeit te voorkomen, zorg ervoor dat de oppervlakken schoon zijn voor het lassen, gebruik de juiste elektrode en pas eventueel de lassnelheid en booglengte aan.
  • Insluitingen: Onvoldoende smelt van de lasnaad kan leiden tot insluitingen van slakken. Dit kan worden voorkomen door de juiste elektrode voor het materiaal te kiezen en ervoor te zorgen dat elke laslaag goed gesmolten is voor de volgende laag wordt aangebracht.
  • Kraters: Kraters aan het einde van de las kunnen leiden tot scheuren. Om dit te voorkomen, is het belangrijk om de lasboog geleidelijk uit te laten doven en zo nodig de lasnaad aan het einde van de las te vullen.

11. Wat zijn de voordelen van elektrode lassen?

Elektrode lassen biedt dus een reeks voordelen die het een aantrekkelijke keuze maken voor professionals in uiteenlopende sectoren. Hieronder zetten we ze nog een keer kort voor je op een rijtje:

  • Veelzijdigheid en flexibiliteit: Geschikt voor een breed scala aan materialen en projecten, met elektroden beschikbaar voor specifieke toepassingen en omstandigheden.
  • Geen beschermgas nodig: Dit maakt het ideaal voor buitenwerk, verhoogt de mobiliteit en verlaagt de operationele kosten.
  • Duurzaamheid van lasverbindingen: Elektrode lassen produceert sterke, duurzame verbindingen die bestand zijn tegen de elementen en zware belasting.
  • Kosten-efficiëntie: Zowel de apparatuur als de materialen zijn relatief voordelig in aanschaf, en de eenvoud van het proces maakt het toegankelijk voor beginners.
  • Draagbaarheid: De compactheid en het lichte gewicht van het lasapparaat maken het een uitstekende optie voor mobiel gebruik, waardoor professionals niet beperkt zijn tot een vaste werkplaats.

De combinatie van deze voordelen maakt elektrode lassen een belangrijke techniek voor iedereen die zich bezighoudt met metaalbewerking. De flexibiliteit om op locatie te kunnen werken, de lage instapkosten en de brede toepasbaarheid op diverse materialen bieden een solide basis voor een hoge diversiteit aan projecten en reparaties.

12. Wat zijn alternatieven voor elektrode lassen?

Hoewel elektrode lassen (MMA of BMBE lassen) door zijn veelzijdigheid en flexibiliteit een uitstekende keuze is voor veel toepassingen, zijn er situaties waarin andere lastechnieken voordeliger kunnen zijn. Hieronder volgt een overzicht van enkele populaire alternatieven, met hun voornaamste kenmerken en toepassingen:

1. MIG/MAG Lassen (GMAW)

Dit is een semi-automatische of automatische booglastechniek waarbij een continue toevoer van een beschermgas en lasdraad wordt gebruikt. Het is bijzonder geschikt voor lange, ononderbroken lasnaden en wordt vaak gebruikt in de productie- en automobielindustrie. MIG/MAG lassen biedt een hogere lasproductiviteit dan elektrode lassen en is gemakkelijker te leren, maar vereist meer apparatuur en is minder mobiel.

2. TIG Lassen (GTAW)

Tungsten Inert Gas (TIG) lassen gebruikt een niet-afsmeltende tungstenelektrode om de las te produceren. Deze methode staat bekend om het vermogen om dunne materialen met hoge precisie te lassen en wordt vaak gebruikt voor esthetisch belangrijke lassen of waar zeer sterke lassen vereist zijn. TIG lassen vereist aanzienlijke vaardigheid en is tijdrovender dan elektrode lassen.

3. Plasma snijden

Vergelijkbaar met TIG lassen, maar met een gefocuste plasmastraal die een nauwere, gerichtere warmtezone biedt, waardoor er een schone snede ontstaat. Plasmasnijden is daardoor geschikt ter ondersteuning voor precisiewerk op zeer dunne materialen. Deze techniek is minder bekend en wordt voornamelijk gebruikt in speciale toepassingen waar uiterste precisie vereist is.

4. Inverter Lassen

De moderne Inverter lasapparaten bieden een combinatie van efficiëntie en draagbaarheid, ideaal voor zowel TIG als MMA lassen. Inverter technologie zorgt voor een stabiele en nauwkeurige lasboog, wat resulteert in topkwaliteit lasprestaties voor een breed scala aan materialen. Hun compactheid en lichte gewicht maken ze bijzonder geschikt voor mobiel gebruik, terwijl de energie-efficiëntie en de mogelijkheid om op lagere voltages te werken, toegevoegde flexibiliteit bieden voor werkzaamheden op locatie.
Elk van deze alternatieven heeft zijn eigen set voordelen en is geschikt voor specifieke toepassingen, materialen en omstandigheden. De keuze voor een lastechniek hangt af van de vereisten van het project, de beschikbare apparatuur, en de vaardigheden van de lasser.

13. Elektrode lassen bij BJC Tools

Bij BJC Tools combineren we kwaliteit met expertise om ervoor te zorgen dat onze klanten altijd de beste resultaten bereiken met elektrode lassen. Ons assortiment omvat geavanceerde elektrode lasapparatuur en een breed scala aan elektroden, geschikt voor verschillende lasuitdagingen. Daarnaast bieden we deskundig advies om zowel ervaren professionals als beginnende lassers te ondersteunen bij het perfectioneren van hun lasvaardigheden. Wil je als zakelijke klant compleet ontzorgd worden op het gebied van laswerkzaamheden? Kom dan eens langs bij een van onze vestigingen. De koffie staat klaar!

Webshop Trustmark and customer reviews
KLANTENSERVICE
De waardering van www.bjctools.nl bij WebwinkelKeur Reviews is 9.1/10 gebaseerd op 997 reviews.

×