In dit blog ontdek je welke beweringen over het laden van lithium-ion accu’s accuraat zijn, welke verouderd zijn en waar je op moet letten tijdens het laden zodat je de levensduur van je accu optimaliseert. We doen dit aan de hand van de accu’s van Stihl, al gaan veel van de regels op voor de meeste Lithium-Ion accugereedschappen.

Het opladen van Lithium-ion accu’s

Vroeger werd aanbevolen accu’s altijd volledig op te laden voor voor het eerste gebruik. Minimaal 12 tot 24 uur lang. Je kon een accu ‘verpesten’ door deze slechts gedeeltelijk op te laden, en al helemaal door ze niet volledig te ontladen voor een volgende laadbeurt. Dat geldt voor de oudere Nikkel Cadmium accu’s, maar zéker niet voor de moderne Lithium-Ion accu’s. Wel raden we nog steeds aan een accu de eerste keer zo’n 80 tot 100% op te laden. Dit is doorgaans zo gebeurd, gezien de laadtijd varieert van slechts een half uur tot maximaal vierenhalf uur, afhankelijk van het type accu en de lader. Lithium-ion accu’s van elektrisch gereedschap, maar ook telefoons, tablets, laptops, etc. gaan het langst mee wanneer de lading niet onder de 20%, en niet boven de 80% komt. Tegenwoordig zijn moderne lithium-ion accu’s daarom deels opgeladen bij aankoop, rond de 30%. Ze zijn ook beschermd tegen zelfontlading, zelfs na opslag. We zullen later in het blog dieper ingaan op dit onderwerp.

STIHL’s gereedschap met lithium-ion accu’s biedt diverse voordelen.

STIHL benut moderne lithium-ioncellen in al hun accu-aangedreven gereedschappen, wat diverse voordelen biedt. Met slechts een capaciteitsverlies van één tot drie procent per jaar, blijven STIHL-accu’s langdurig krachtig. De ingebouwde elektronica zorgt ervoor dat de accu in rust wordt gebracht wanneer deze gedurende langere tijd niet wordt gebruikt, ter voorkoming van schadelijke volledige ontlading. Daardoor kun je doorgaans ook direct aan de slag met je Stihl machine, of deze nu net is aangekocht of voor het eerst in het seizoen gebruikt wordt.

Producten met lithium-ion accu’s moeten altijd beschermd worden tegen vocht en hitte.

Een accu of een product met een geïntegreerde accu mag niet worden blootgesteld aan alle omgevingsinvloeden. Bescherm je accu daarom tegen overmatig vocht, regen en natuurlijk open vuur.  Dat een accu warm wordt tijdens het opladen is heel normaal en niets om je zorgen over te maken. In principe zijn kwaliteitsaccu’s beschermd tegen oververhitting, hoewel defecten nooit uit te sluiten zijn. Imitaties besparen doorgaans juist op dit soort functies. Het brandgevaar van accu’s is een actueel onderwerp dat veel gebruikers bezighoudt. Moderne lithium-ion accu’s hebben een zeer laag brandgevaar bij normaal gebruik. Elke cel in de accu wordt bewaakt door een accu-managementsysteem. Een geïntegreerde sensor meet de temperatuur binnenin de accu en als deze te hoog wordt, zijn er elektrische voorzorgsmaatregelen om oververhitting te voorkomen. Alle accucellen zijn gehuisvest in een robuuste en brandvertragende behuizing.

 

Heeft de temperatuur van een accu effect op de levensduur van een accu?

Extreme temperaturen, zowel te hoog als te laag, zijn schadelijk voor de accu.

Te hoge temperaturen

1. Versnelde chemische reacties: Leidt tot snellere afbraak van materialen.
2. Versnelde veroudering: Vermindert de levensduur van de batterij.
3. Verminderde capaciteit en efficiëntie: Hogere interne weerstand vermindert de prestaties.
4. Gasvorming en drukopbouw: Kan zwelling en lekkage veroorzaken.

Te lage temperaturen

1. Verminderde ionenmobiliteit: Vermindert de capaciteit en prestaties.
2. Verhoogde interne weerstand: Snellere ontlading en lagere efficiëntie.
3. Langzamere chemische reacties: Lagere energie-output.
4. Structurele schade: Herhaald invriezen en ontdooien kan schade veroorzaken.

Stihl hanteert de volgende richtlijnen met betrekking tot de temperatuur van accu’s en hun omgeving:

	Laden	Gebruiken	Opslaan
Optimaal	5 °C tot 40 °C	-10 °C tot 40 °C	-20 °C tot 50 °C
Limiet	-20 °C tot 50 °C	-20 °C tot 50 °C	-20 °C tot 70 °C

Raadpleeg voor productspecifieke richtlijnen altijd de handleiding.

---

De juiste opslag van lithium-ion accu’s

 

Correct omgaan met een accu is dus essentieel voor zijn lange levensduur. Dit geldt niet alleen tijdens gebruik, maar ook voor de opslag ervan.

Is het nodig om een accu volledig op te laden voordat je hem opslaat?

Zoals eerder omschreven worden de accu’s beschermd tegen diepontlading. Het is daarom niet nodig om een accu volledig op te laden voordat je hem opbergt. Het is zelfs beter voor de accu om hem slechts gedeeltelijk geladen op te bergen. Zowel een zeer lage als een volledige lading belast de cellen onnodig.

Het wordt daarom geadviseerd om de accu op te slaan met twee brandende leds, wat overeenkomt met een lading van 40% tot 60%. Op deze manier wordt veroudering en zelfontlading geminimaliseerd. Veel gebruikers bewaren hun extra accu’s standaard in acculader aangesloten op netspanning. Dat heeft natuurlijk het voordeel dat je direct verder kunt wanneer een accu die je in gebruik hebt leeg is. Wees er dan van bewust dat dit gemak ten koste gaat van levensduur en prestaties. Voor een
professional die dagelijks meerdere acculadingen nodig heeft zal het gemak zwaarder meewegen dan voor de gebruiker die ‘komend weekend’ de tuin wil aanpakken.

Hoe berg ik machines met een ingebouwde lithium-ion accu correct op?

Bij het opslaan van machines met een ingebouwde accu, zijn er verschillende aspecten waar je op moet letten:

• Zorg ervoor dat het apparaat is uitgeschakeld en verwijder de activeringssleutel indien mogelijk.
• Maak de machine schoon met een doek om vuil te verwijderen voordat je deze opbergt.
• Bewaar de machine op een droge en veilige locatie.

Bewaar het apparaat op een koele, vorstvrije plaats, weg van direct zonlicht en vocht. Houd de activeringssleutel apart van de machine met ingebouwde accu. Raadpleeg voor productspecifieke richtlijnen altijd de handleiding.

---

Is er nog steeds sprake van een geheugeneffect bij moderne accu’s?

Het “geheugeneffect”, ontdekt door NASA in de jaren 1960, leidt tot capaciteitsverlies bij herhaalde gedeeltelijke ontlading van accu’s. De accu “onthoudt” de ontladingsstand, waardoor de beschikbare energie afneemt. Vaak wordt beweerd dat elke accu last heeft van het “memory effect”, waarbij hij energiecapaciteit verliest wanneer te vroeg wordt opgeladen. Verminderde accuprestaties verkorten de gebruiksduur van het apparaat met accu, waarbij frequenter opladen nodig is en de accu uiteindelijk onbruikbaar kan worden.

Moderne lithium-ion accu’s vertonen echter geen merkbaar geheugeneffect, waardoor ze altijd kunnen worden opgeladen, ongeacht de laadstatus.

Bij welke accu’s doet het geheugeneffect zich voor?

Het geheugeneffect doet zich voornamelijk voor bij nikkel-cadmiumaccu’s (NiCd). Het ontstaat door kristalvorming op de cadmiumkathode, wat de spanning vermindert bij onvolledige ontlading. Een vergelijkbaar “luie batterij-effect” is zichtbaar bij nikkel-metaalhydrideaccu’s (NiMH), vaak gebruikt in AA of AAA batterijen en kleine apparaten. NiMH- en NiCd-accu’s worden steeds minder gebruikt in andere toepassingen.

De lithium-ion accu’s van STIHL vertonen geen “memory effect”.

STIHL gebruikt enkel moderne lithium-ion accu’s die geen “li-on memory effect” vertonen, zelfs na herhaalde gedeeltelijke ontlading. Dit wordt gegarandeerd door de gebruikte materialen en de nieuwste technologie. Je kunt STIHL lithium-ion accu’s op elk moment zonder zorgen opladen, ongeacht de laadstatus, en zelfs tijdens werkonderbrekingen.